Sınav Kaygısı
Pek çok kişi, sınavlardan önce kendini stresli hisseder. Normal düzeydeki stres başarılı olmaya katkı sağlasa da bazı durumlarda kişinin performansını etkileyecek seviyeye gelebilir. Stres ve kaygının normalden yoğun olması sınav performansının düşmesine yol açar. Bu bağlamda sınav kaygısı; sınav sırasında, önceden öğrenilen bilgilerin etkili bir şekilde kullanılmasını engelleyen ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygı yaşama durumu olarak tanımlanmaktadır. Bir başka deyişle sınav kaygısı, sınav hakkında herhangi bir durumla ilgili olarak ortaya çıkan endişe ve stresi ifade eder.
Özellikle üniversite sınavının oluşturduğu rekabet ortamı nedeniyle üniversiteye hazırlanan öğrencilerde sınav kaygısı görülebilir. Yüksek seviyedeki kaygı hem öğrenme becerisini hem de sınav performansını olumsuz etkileyebilir. Bireyin sınav öncesinde ve esnasında aşırı gergin olması odaklanmasını ve önceden öğrenmiş olduğu bilgileri hatırlamasını zorlaştırabilir. Dolayısıyla kaygı yaşayan öğrenci sınavda tam performans gösteremez.
Sınav kaygısının gelişiminde sınava yüklenen anlamların, sınavla ilgili zihinde oluşturulan imajın, sınav sonrası duruma yapılan atıfların ve sınav sonrası elde edilecek başarılara verilen önemin rolü vardır.
Sınav kaygısının varlığında aşağıdaki semptomlarla sık karşılaşılır:
-
Huzursuzluk
-
Endişe
-
Tedirginlik
-
Sıkıntı
-
Başarısızlık korkusu
-
Çalışmaya isteksizlik
-
Mide bulantısı
-
Taşikardi
-
Titreme
-
Ağız kuruluğu
-
İç sıkıntısı
-
Terleme
-
Uyku düzeninde bozukluklar
-
Karın ağrıları vb. bedensel yakınmalar,
-
Dikkat ve konsantrasyonda bozulma
-
Kendine güvende azalma
-
Yetersizlik ve değersizlik düşünceleri
Sınav kaygısı olan kişilerin başarılarında belirgin ölçüde düşüş olur. Ders çalışmayı, sınava girmeyi ve hazırlanmayı erteleme ve reddetme gibi davranışlar ortaya çıkar. Soru sorulduğunda kendilerini rahatsız hissederler. Dikkat dağınıklığı, konsantre olamama gibi durumlardan yakınırlar. Fiziksel rahatsızlıklarda artış (karın ağrısı, mide bulantısı, terleme, uyku bozuklukları, iştahsızlık veya tam tersi aşırı yeme, genel mutsuz ruh hali vb.) yaşarlar.
Bazıları da çok fazla ders çalışmaya yönelir, ancak kaygının varlığı performansın yükselmesini engeller. Çünkü sınav kaygısı, öğrenilenleri aktaramama, okuduğunu anlamama, düşünceleri organize etmede zorluk, dikkatte azalma, sınavın içeriğine değil kendisine odaklanma, zihinsel becerilerde zayıflama, enerji azlığı gibi olumsuzluklara neden olur.
Sınav kaygısının tedavi edilmesinde bilişsel davranışçı terapinin diğer psikoterapi yöntemlerinden daha etkili olduğu bilinmektedir. Sınav kaygısının bilişsel davranışçı terapisinde, düşünce ve inançları sorgulamak (gerçekçi olmayan düşünme alışkanlıklarını farklı bir gözle yeniden değerlendirmek), nefes alma egzersizleri, gevşeme egzersizleri gibi yöntemler kullanılır. Ayrıca, gerekli görülen durumlarda öğrencinin aile üyeleri ile de çalışılır.
Adres
İncirli Caddesi, No: 75, Daire: 11, Bakırköy, İstanbul
Telefon
(+90) 532 455 94 92